Op naar Lier!

Een kaaswinkel waar je ook paraplu’s vindt, een lunchstek die daarnaast bloemen verkoopt en een koffiehuis met hebbedingen. Welkom In Lier, waar ze van aanpakken weten en hun klassiekers (genre Belfort, Begijnhof, Zimmertoren) combineren met nieuwe, hippe concepten. Misschien wel het best bewaarde geheim van Vlaanderen.

Fotografie: www.karlbruninx.be

Felix Timmermans en Walter Grootaers. Dat waren zowat mijn enige Lierse referentiepunten, voor de rest bleef de stad een zwart gat. Ik mag dan vaak naar Antwerpen of Mechelen sjezen, halverwege hield ik nooit eerder halt. Mijn fout, ik geef het toe. Dus starten we die zonnige ochtend met een blanco blad en een heldere blik. Geen vooroordelen, geen herinneringen die weggewerkt of overtroffen moeten worden, alleen maar gezonde goesting en een stevige portie nieuwsgierigheid. Twee dagen later zullen we ons afvragen waarom we Lier in godsnaam niet eerder ontdekten? En hoe dat überhaupt mogelijk is in dit kleine landje. Ik gok op een complot. Het lijkt wel alsof de 35.000 inwoners collectief besloten om niet te veel tamtam te maken over het goede leven in deze kontreien. ‘Laat de massa maar Antwerpen overrompelen.’ Kwestie van hun eigenzinnige koers verder te kunnen varen en er vooral zelf van te blijven genieten. Want Lier mag dan wel over alle klassiekers beschikken, de stad pakt daarnaast ook uit met een resem fijne adressen die net zo goed in een of andere grootstad kunnen opduiken. Vernieuwende concepten die plots bijzonder logisch lijken. Laat het duidelijk zijn, ondanks zijn bescheiden omvang worstelt Lier niet met een Calimero-complex. Integendeel. En gelijk hebben ze. Troeven zat. De vesten bijvoorbeeld die Lier omarmen, goed voor 5 km slenterplezier, en altijd wat nabij groen, genoeg architectuurhistorie om mooie plaatjes te garanderen, een beeldige Grote Markt met eeuwenoud belfort, een kerk met kathedraalallures, middeleeuwse godshuizen en een charmant begijnhof, niet toevallig Unesco-werelderfgoed. En dat allemaal op wandelafstand. Voeg daarbij een eigenzinnige koppigaard à la Louis Zimmer en het geluk is compleet.

Die Zimmertoren blijft een must, zelfs al passeerde je er al tijdens een schoolreis. Lierenaar Louis Zimmer was amateurastronoom, autodidact en voorzien van engelengeduld. Zelf kwam hij naar verluidt overal standaard een kwartier te laat. Zijn Jubelklok was nochtans goed voor 13 tijdsaanduidingen, inclusief de maancirkel, zodiak en watergetijden… Met zijn Wonderklok die onder meer een wijzer bevat die een omwenteling per 25.800 jaar maakt, wist hij zelfs indruk te maken op Einstein. Binnenstappen in zijn Zimmermuseum is als een kijkje nemen in zijn geniale hoofd. Je snapt het nooit volledig, maar intrigeren doet het wel. En het is ook de perfecte remedie voor al wie vol is van zijn eigen intelligentie… Na amper twee minuten besef je terug hoe weinig je eigenlijk écht weet. Wat verder vergapen we ons letterlijk aan de Sint-Gummaruskerk. Wie goed kijkt, merkt immers een paar eigenaardige figuren op in de nis. Ze tonen opvallende gelijkenissen met gemeenteraadsleden uit de jaren ’70. Net toen die nis gerestaureerd moest worden… Het verklaart waarom er tussen de verzameling heiligen plots een man met bril opduikt. En nu we toch aan het turen zijn, het onderste deel van de kerk is gotisch, het middelste barok en de kap is rococo. Dat komt er van als je 200 jaar aan de slag bent, dan surf je al eens verder op een passerende trend. Moderages, ze zijn van alle tijden. Binnenin tolt je hoofd rond van al het moois dat hier te zien is. Met als blinkende hoofdvolgel het zilveren reliekschrijn van Sint-Gummarus, de stichter en patroonheilige van de stad. Vandaag gaat de Sint-Gummarusprocessie die de heilige eert nog elk jaar uit. Sint-Gummarus zou een omgehakte boom geheeld hebben door zijn gordel rond de stam te wikkelen waarna de boom terug bloeide. Vele eeuwen later zoeken bedevaarders die kwalijke breuken of kapotte huwelijke willen redden hier nog steeds soelaas.

Zimmertoren, Zimmerplein 8, www.zimmertoren.be
Sint-Gummaruskerk, Kardinaal Mercierplein, www.sintgummaruskerktelier.be

Wie helemaal zeker wil zijn, breidt er nog een rijtje godshuizen en begijnhof aan. Je vindt ze bovendien handig dicht bij elkaar. In het Sint-Barbara Godshuis, opgetrokken in 1870, treffen we een uitgepuurde binnentuin en een trotse bewoner. ‘Ik woon hier al 30 jaar, ik wil hier nooit meer weg.’ Een geef de man maar eens ongelijk. Ooit was elk godshuis een deur en een raam groot, ondertussen werden ze gerestaureerd en samengevoegd. 3 huizen voor de prijs van 1. Kwestie van niet langer wc en badkamer te moeten delen. In de kapel huist het kantmuseumpje, officieel Het Liers Centrum voor Textiele Kunsten, en in de nok is de kantkring aan de slag. De koffie en koekjes staan klaar en onder een foto van Fabiola in haar jonge jaren glanst een gsm-hoesje met parels. De tijd mag hier dan wat trager gaan, de klok tikt wel. Aan de overkant, in het Begijnhof, de stad in de stad, nog een kantkring, opnieuw met koffie en koekjes en nu opgevrolijkt met een foto van Paola. Verschil moet er immers zijn. De rest van het Begijnhof, opgetrokken in 1258, is een tikkeltje kleurrijker, schever en flamboyanter dan wat we doorgaans gewend zijn. Geen witgekalkte identieke huisjes, wel pastels à volonté, vensterbanken vol plastiek bloemengeluk en oneffen kasseisteegjes. Iets minder afgelikt, maar net iets authentieker. Helemaal op maat van Lier dus.

Maar Lier is meer dan zijn geschiedenis alleen. Veel meer. En dat stilstaan achteruit gaan is, wisten we ook al. Dus bots je her en der op bijzondere, karakterplekken die niet alleen mee zijn met hun tijd, maar zelfs voorop lopen. Crèmere Jerome is sinds jaar en dag, sinds 1936 om precies te zijn, de ijsjesleverancier waar heel Lier verzamelt. Bar Muza, de heldere, eigentijdse bar van de academie is zo’n adres waar jong en oud zich meteen thuis voelen. Een pleisterplek die bovendien elke dag open is en elke dag lekker eten serveert. En workshops en expo’s en een kinderhoekje en…. Wij voorspellen dat er een tsunami van Lierse muzikanten op ons afkomt. Met zo’n hippe bar naast de deur kun je immers niet anders dan gemotiveerd verder musiceren. Bij Harvey & Hayes kun je terecht voor whiskytastings, Ierse ontbijten met dagverse scones en Welshe kazen met no-nonsense namen. Een kwartje kilo Amber Mist of een punt Red Devil? Of toch liever een paraplu? Al net zo fijn is Feliks, ‘a little New York in Lier City’ en dat is niet eens gelogen. Deze koffiebar serveert ontbijt- en lunchbagels, granola- en havermoutontbijten en tal van huisgemaakte limonades, bijzondere koffies, thees en chocolademelk. Onze favoriet?  Buenos Neutjes of een latte met hazelnootflavour, kinderbueno en slagroom. Bovendien kun je er ook een origineel cadeautje op de kop tikken. Of de mooie, lekkere dingen des levens. Het lijkt wel alsof Lier er een patent op heeft…. Maar sssst, niet verder vertellen. Laat de rest van de wereld maar in Antwerpen verzamelen.

Crèmerie Jerome, Frederik Peltzerstraat 11, www.cremeriejerome.be
Bar Muza, Gasthuisvest 52, www.bar-muza.be
Harvey & Hayes, Grote Markt 65, www.facebook.com/harveyandhayes/
Feliks Coffee, Kartuizersvest 5, www.feliks-coffee.be

Volkscaféroute, fietsen én halthouden
De Volkscaféroute is het ideale excuus voor wie wel wat van de omgeving wilt zien, maar ook geregeld de innerlijke mens wil versterken. Het circuit vertrekt vanuit Lier centrum en doet achtereenvolgens via landelijke paadjes Putte, Berlaar en Nijlen aan. Goed voor 60km die je, dankzij de handige kaart, ook kunt inkorten. Iets wat wij moeiteloos doen. Onderweg passeer je niet alleen 6 volkscafés, maar ook de kleine Netevallei, de Kesselse heide, het fort van Kessel, netjes aan elkaar geregen via eindeloze fietspaden. Eindigen doen we in Café Refuge waar weggaan de grootste uitdaging blijkt. En velen delen ons gevoel. Hier huist een schaakclub, bridgeclub, cineclub, fotoclub, folkloreclub, spelletjesclub en … een zangkring. Toevallige passanten vermaken zich met de pitjesbak, het bakspel en het vlooienspel.

De route kost 2 euro en is ondermeer verkrijgbaar in het toerismekantoor van Lier. De bijhorende stempelkaart geeft je in elk deelnemende café 0,5 euro korting op een consumptie.

Logeren in het groen!
Wie rust zoekt en van Lier naar Antwerpen en terug wil hoppen, zit goed in b&b de Frimethe die zich zowat halverwege bevindt. Met de tram sporen naar het stad dus of met de fiets naar Lier. Het was precies die rust waar Werner Mens en zijn vrouw, Sonja De Pooter, onverhoeds voor vielen. Ze woonden in de buurt, wilden er even tussenuit en om geen tijd te verliezen met luchthavengedoe belandden ze hier. Als bij toeval. Of toch niet? Toen het stel tijdens hun verblijf vernam dat het domein te koop stond, hapten ze toe. ‘Het was liefde op het eerste zicht.’ Een week later beseften ze pas echt dat er bij het huis ook een b&b hoorde en dat een carrièreswitch zich misschien wel opdrong. ‘Ik was beleggingsadviseur bij de bank, mijn vrouw is strafpleiter en op mijn 47^ste was het nu of nooit. Dus ben ik gesprongen.’ En zo werd de wereld van het geld, ingeruild voor een gemoedelijker bestaan. ‘In de bank waren mensen zelden tevreden, het was nooit genoeg, hier stapt iedereen blij buiten. De lijn tussen wat je presteert en het resultaat is veel korter.’

B&B de Frimethe, Toeffelhoek 38, 2531 Vremde, www.defrimethe.be

Wist je dat?
Je in Lier ’s zomers kunt suppen op de Binnennete? En dat de stad prat kan gaan op de grootste duivenmarkt van Europa? Duivenmelkers verzamelen op zondag met hun korven op de Grote Markt om er dure transfers te regelen. En wist je dat de KU Leuven bijna de KU Lier was? Een hele historie die begint wanneer de Hertog van Brabant en Limburg de Lierenaars wil bedanken voor hun hulp bij de strijd tegen de Mechelaars. Hun beloning? Een universiteit of een veemarkt. Dilemma oh dilemma. Hoewel, de nuchtere Lierenaars kiezen zonder aarzelen voor het stapelrecht op vee. Dus krijgen ze er in plaats van een universiteit een veemarkt bij. De hertog verzuchtte ‘oh, die schapenkoppen’ en schonk de Lierenaren zo prompt hun bijnaam. De universiteit verrees uiteindelijk in Leuven. Het Schapenkoppenmonument, te vinden in de Schapenkoppenstraat, verwijst fijntjes naar die legende. Wie zich installeert op het heerlijke terras van Zuster Agnes, sowieso een aanrader, kijkt uit op het lieflijke monument.

Zuster Agnes, Schapekoppenstraat 16, www.zusteragnes.be

Meer weten? www.visitlier.be

In het spoor van Street Art
Wie de stad op een andere, bijzonder kleurrijke manier wilt ontdekken, kan zich laten leiden door de vele graffitiwalls die her en der opduiken. Een initiatief van de Lierse graffitikunstenaar Joachim, de man achter Lier UP. Of een urban UPgrade voor zijn stad. Het resultaat? 16 opvallende muurschilderingen die je de hele stad doorsturen en je meteen ook wat Lierse cultuur bijbrengen. Een gratis plan, te verkrijgen bij Toerisme Lier, toont je weg!

Verschenen in VAB-Magazine, 2017