Je kunt er Luikse wafels of Luikse bouletten eten en sloten cafés Liegeois binnengieten, maar de vurige stede is meer dan het lekkers waarvoor ze bekend staat. Luik grossiert in fijne koffiehuizen, leuke kuierstraatjes en pakt uit met een groene long waar menig andere stad terecht jaloers op is. Helemaal mee met zijn tijd dus zonder haar scherpe, uitslaande vlammen te temperen. Of een warm welkom in de heetste stad van België.

Fotografie: www.karlbruninx.be

In Luik klopt het hart net iets sneller, zijn de gebaren iets groter en wordt de stem al wat makkelijker verheven. En al helemaal rond een uur of vijf op en rond de Place Saint-Lambert. De vele gigantische plantenbakken mogen dan schijnbaar voor een mooi verzachtend ritme zorgen, de Luikenaars hebben er op dit moment weinig oog voor. Een bescheiden verkeersinfarct, wat opeenvolgende rode lichten en een file van ocharme 20 auto’s, zorgt voor consternatie. Er wordt getoeterd, gevloekt, gegesticuleerd, opgetrokken en geremd als was dit Marseille net voor een belangrijke voetbalmatch. En dat er hoop en al een kwartier moet worden aangeschoven, doet er niet toe. Laat het duidelijk zijn, Luik is licht ontvlambaar. Dit is dan ook ’s lands meest zuidelijke stad en, dankzij zijn mijnen die zowel glorie als verval brachten, ook de meest mediterrane stad van België. Wij noorderlingen kijken er naar en vinden het stiekem een beetje lachwekkend, zoveel misbaar over zo weinig, maar het is de stedelingen bittere ernst. De dag startte nochtans rustig toen we, zowat om de hoek, incheckten in Hotel Neuvice, te vinden in … Rue En Neuvice of een van de oudste voetgangersstraten van de stad. Het hotel betrekt drie 18^de-eeuwse gebouwen die uiteraard netjes gerestaureerd werden en vandaag uitpakken met warme, uitgepuurde kamers, verzameld rond een heldere binnenkoer. Zo rustig dat je instant vergeet dat je je in het kloppende hart van de stad bevindt. Compleet met een eindeloze rij kebabzaken en pal naast de deur een kelderdisco waar de laatste plakkers pas ’s de volgende morgen de deur zullen uitgejaagd worden. En toch heerst in dit hotel peis en vree en blijft dat stedelijke geharrewar netjes buiten. Ik slaap zelfs met mijn venster open.

Hotel Neuvice, En Neuvice 45, www.hotelneuvice.be

Nog meer goed nieuws, je hoeft geen uren te stappen om meteen in een van de leukste straatjes van de stad te belanden. En Neuvice mag dan van gezegende leeftijd zijn, swingen doet ze nog steeds. Dus vind je hier zowel een eigenzinnige chocolatiermadam (Carré Noir) als twee leuke boetiekjes waar je instant je slag wilt slaan. Arqontanporin pakt uit met kleurrijke plexi kunstwerken in zowel mini als reuzenformaat. Shoppen volgens je beschikbare budget en laadvermogen dus. Bij de buren van Restore houden ze van design en upcycling. Hier spot je zowel bijzondere verlichting, eenvoudige halskettingen als houten recyclage krukjes. Strak in het vel en bijzonder betaalbaar. Bovendien kun je al die aanwinsten meteen in het hotel deponeren en zetten de handelaars bij mooi weer ook nog eens tafels en stoelen buiten om het geheel nog meer zuiderse zwier te geven. Maar misschien gaan we te snel? Want een bezoek aan Luik kan eigenlijk niet officieel starten zonder eerst in een versgebakken Luikse wafel te bijten. Sinds mensenheugenis terecht befaamd in binnen- en buitenland, van Tokyo over Toronto. Wie naar Zwitserland gaat, bestelt raclette. Wie in Luik vertoeft, eet minstens een van die stevige Luikse wafels. Het verhaal gaat dat die wafel in de 18^de eeuw uitgevonden werd door de kok van de prins-bisschop, zijn patron had immers zin in iets zoets. Het geheim zit hem na al die jaren nog steeds in het bakprocedé waarbij de suikerparels die in het deeg verstopt zitten zachtjes smelten. En omdat je die dingen meteen goed moet doen, schuiven wij aan bij Une Gaufrette Saperlipopette. Hét bakkersfenomeen van de stad. Vier jaar geleden openden ze hun deuren en ondertussen vind je in een en dezelfde straat de patisserie, de bakkerij en het atelier. In het atelier wordt al het lekkers gemaakt en daarna netjes verdeeld. Een aan- en aflopen dus van bakkersmeisjes die zware plateaus torsen. De zoetigheden gaan naar de overkant, brood, croissants, stokbrood naar de aanpalende bakkerij. En of je nu kiest voor de hartige optie of opteert voor de wafels, soesjes en madeleines, wachten moet je sowieso. Dit is niet voor niets een succesverhaal. Aan hun deeg komt dan ook geen verbeteraar, additieven, pesticiden of chemische gist te pas, wel de natuurlijke zuurdesem die in de bakkerij gekweekt wordt. Voeg daarbij mineraalwater en zout van Guérande (natuurlijk, ongeraffineerd en zonder suikers) en je beseft dat je je zorgeloos te goed kunt doen aan al het lekkers dat hier dagelijks gebakken wordt. Bij de buren van La Chocolateria gaat dit positieve en smakelijke verhaal verder. Deze coöperatieve betaalt dubbel zo veel voor haar cacaobonen, verlaagt zo haar eigen winstmarge en geeft de klant dus de optie om te kiezen voor ethische chocolade. Het hart van Luik mag dan iets heviger kloppen, het zit gelukkig wel op de goede plek.

Carré Noir, En Neuvice 29, www.carrenoir.be

Arqontanporin, En Neuvice 26, www.arqontanporin.com

Restore, En Neuvice 14, www.restoredesign.be

Une gaufrette Saperlipopette, Rue des Mineurs 7, www.facebook.com/UneGaufretteSaperlipopetteofficiel

La Chocolateria, Rue du Palais 3, www.la-chocolateria.com

Een bagel en een koffie later, de ene vonden we bij Chez Mamy, de koffie dronken we bij Grand Maison waar de leuze ‘notre humour est matinal et notre amour pour le café sincère’ is, ook vroege vogels zijn hier welkom, vinden we dat het tijd is om ons op de Maas te begeven die de stad verdeelt. En dat kan moeiteloos dankzij la Navette Fluviale, een heen-en-weerdienst die 6 stops kent en 1€ kost per stop. Het verklaart waarom de veerdienst ook populair is bij de eigen inwoners. Wij schepen in aan ‘Coeur Historique’ om uit te stappen ter hoogte van de Gare des Guillemins, de landmark die Luik acht jaar geleden terug op de kaart zetten. Dat de stad ruim over budget ging en de werken veel langer aansleepten dan voorzien, vegen we, net als de stadsbewoners, onder de mantel der liefde. Het station is een parel en ongeacht hoe vaak je zijn bijzondere rondingen al bewonderde, bij elk bezoek aan Luik moet je je er nog eens aan vergapen. Bovendien zette het station het een en ander in gang, er volgde een designcentrum, de blinkende financiëntoren en een elegante voetgangersbrug die je van het station vlotjes naar Mediacité brengt, het shoppingwalhalla met opvallend knalrood dak ontworpen door Ron Arad. Heraangelegde kades waar het fijn vertoeven is maken het geluk compleet. Dit wordt niet voor niets de as van het derde millennium genoemd. Na onze tussenstop hoppen we terug op de boot voor onze retour en bekijken we al die nieuwe pracht en praal van op het water, want waarom slenteren als je voor geen geld kunt cruisen? Terug naar het historische hart dus met de wind in onze haren en onze voeten even omhoog. Zelfs in een stad mag het er op tijd en stond wel eens wat gezapig aan toe gaan.

Grand Maison, Quai de la Goffe 37, facebook.com/grandmaison.be

Chez Mamy, Rue de la Boucherie 7, www.chezmamy.be

La Navette Fluviale, www.navettefluviale.be

Na het aanmeren waar we vertrokken, willen we even piepen in het monumentale Le Grand Curtius of, beter, in de tuinen van dit rode bakstenen museum. Hier komen grote en kleine schakers zich meten aan een van de schaaktafels en de fantastische binnentuin is een zalige oase middenin de stad. Een heerlijke plek om even te verpozen en de rest van de planning te overlopen. Via kleine hofjes en bekende straten gaat het verder richting hotel om daar, achter alweer een andere hoek, een aperopauze in te lassen bij het nieuwe Volga, bar d’atmosphere en leverancier van zowel klassieke cocktails als eigen creaties. Donker, stoer en wat robuust, of precies wat je van een bar in Luik verwacht. Op dan naar Moment, bistro, bar en ons dineeradres, door Gault & Millau beloond met 13 en een eigenzinnige, eclectische stek. Ik eet er een perfecte risotto, aan de overkant verschijnt een smeuïge burrata. Energie die we ’s anderdaags broodnodig zullen hebben.

Le Grand Curtius, Féronstrée 136, www.legrandcurtius.be

Volga, Quai de la Coffe 3, www.facebook.com/volga.bar.liege

Moment, rue Bonne Fortune 17, www.moment-liege.be

Wie in Luik alleen maar stedelijk vertier verwacht, moet zijn visie dringend bijschaven zo merken we de volgende ochtend. De hellingen van de citadel die zich boven de stad uitstrekken zijn een extra, immens groen stadsdeel. Een uitgestrekt natuurdomein dat tegen de stad aanleunt, je voortdurend op verzichten trakteert en zowel vlakbij als mijlenver van Luik lijkt. Goed voor zestig monumenten en vijf beschermde landschappen. Wij besluiten drie wandelingen te combineren, kwestie van geen genoegen te nemen met een oppervlakkige verkenning. We vertrekken aan het Saint-Léonard park om meteen al klimmend te zigzaggen en de stad, met het nodige gehijg, achter ons te laten en na een aaneenschakeling van smalle kasseipaden en brede boslanen op een zwevend viewpoint te belanden. Luik ligt aan onze voeten, in onze rug de resten van de citadel. Tijd dan om te dalen en dat doen we dankzij de Montagne de Bueren in stijl. Deze 374 treden lieten de soldaten toe om de stad rechtstreeks en zonder omwegen (lees: cafés) te bereiken. Vandaag geen garnizoen meer, wel een slimme commercant die al wie boven geraakt chips en water verkoopt. Ga je, zoals wij, de makkelijkere, neerwaarts kant uit, dan heb je tijd zat om rond te kijken en de mooie huizen te bewonderen. Hoe het met het meubilair gesteld is, is een andere zaak. Wie hier zijn pand verkoopt, doet dat compleet met inboedel. Wie blijft, probeert zijn lastige bezoek aan het containerpark of de kringwinkel uit te stellen door eenmaal per jaar alle rommel te etaleren tijdens de markt. Een ijzersterk concept. Terug beneden, gaat het weer omhoog, deze keer niet loodrecht en iets gezapiger. De bossen hebben we verlaten, nu vergapen we ons aan de doodlopende, pittoreske straatje sen de vele kloostergangen. Drie ordes vestigden zich hier: de minderbroeders, de Tentoonse ridders en de Miniemen, geen kortbenige voetbalploeg wel een veganistische bedelorde die de trend eeuwen voor was. Maar eerst passeren we de Duitse orde en hun terrassen, al sinds de middeleeuwen een microklimaat waar vandaag nog steeds bramen, vijgen en frambozen gedijen. De tuinen van de groenteminnende Miniemen zijn al net zo indrukwekkend en ook de retour naar de bewoonde wereld is op zijn minst opmerkelijk. Voor we het goed en wel beseffen staan we in de rue Pierreuse waar een onopvallende trap ons uitspuwde. Toevallige passanten kunnen nooit vermoeden dat achter deze quasi verborgen ingang een andere wereld schuilgaat.

En de buitenlevensaga blijft voortduren dankzij een no-nonsense lunch in het heerlijke La Ferme en Ville. Een ongedwongen eetplek met boerenallures pal in de stad. Soep van de dag, een kraakvers slaatje, huisgemaakte samosa’s en dat allemaal in alweer een fijn voetgangersstraatje, zowat schuin tegenover Wattitude, de hippe verzamelstek van Waalse hebbedingen. Geen belegen kazen, wel coole boeken, muziek en design van zo’n 200 ontwerpers, bedacht en uitgevoerd in Wallonie dus. Of een souvenirshop die met zijn tijd mee is en waar ook de cadeaushoppende Luikenaar binnenloopt. Datzelfde gaat ook op voor La Cité Miroir, een project dat misschien alleen in Luik kan. Dit voormalige zwembad is een architectonisch staaltje vernuft opgetrokken volgens de Bauhaus principes en hier leerden generaties Luikenaars zwemmen. Het was een plek waar de stedelingen zowel konden douchen, zwemmen, turnen en schuilen in de kelder. Geklasseerd Waals erfgoed dat ietwat in verval geraakte toen het zwembad na een dodelijk ongeval de deuren sloot. Upgraden om aan de laatste veiligheidsnormen te voldoen, bleek te duur dus gooide de stad het over een radicaal andere boeg. Het zwembad behield zijn looks maar is vandaag een plek voor educatie, debat en cultuur. Van toneel, muziek en expo’s tot twee permanente tentoonstellingen. Een focust op de nazikampen en de weg die tot die gruwel leidde, daarnaast werden ook tal van emancipatieverhalen gebundeld. Dit project wil de stad immers een spiegel voorhouden en de blik op het verleden verhelderen zodat de stedelingen en de Luikse bezoekers zich vandaag een gefundeerde eigen mening kunnen vormen. Een plek om je bij te scholen en je kritische geest aan te scherpen. Na elke opvoering volgt dan ook een discussieronde en een voorstelling is hier nooit zomaar een voorstelling. Een cultuurhuis met ballen dus of een plek net zo militant als Luik zelf. Misschien heeft elke stad wel de cultuurtempel die ze verdient?

La Ferme en Ville, Rue Souverain Pont 34, www.mafermeenville.be

Wattitude, Rue Souverain Pont 7, www.wattitude.be

La Cité Miroir, Place Xavier Neujean, 22, www.citemiroir.be

Meer weten over Luik?
www.liegetogether.be

Verschenen in VAB-Magazine, 2017